1) Eksperyment społeczny Sherifa
W 1936 roku Muzafer Sherif wykonał eksperyment psychologiczny, który miał na celu zbadanie zachowania jednostek w grupie i skali konformizmu. Konformizm informacyjny jest efektem reguły „społecznego dowodu słuszności“ (im więcej osób myśli w dany sposób, tym bardziej jesteśmy przekonani o słuszności tezy) i chęci posiadania racji, tymczasem konformizm normatywny wynika ze strachu przed odrzuceniem w grupie.
W eksperymencie społecznym Sherifa wykorzystano zjawisko Charpentiera (ludzie przebywający w ciemnym pomieszczeniu sądzą, że pojedynczy punkt świetlny jest ruchomy, mimo że tak naprawdę nie jest). Turecki psycholog polecił określić badanym odległość, o jaką przesuwał się punkt światła i zapisał wyniki. Szacunki poszczególnych osób wahały się między ok. 2,5 cm do 25 cm - posiadały więc dużą rozpiętość.
Kiedy Muzafer Sherif połączył badanych w grupy i ponownie poprosił o ocenę odległości, szacunki okazały się uśrednione i zaakceptowane przez wszystkich członków danej grupy jako własne.
Nawet po wymianie jednej osoby na inną, szacunki pozostawały niezmienne, a jakiś czas po zakończeniu eksperymentu społecznego badani utrzymywali, iż szacunek ustanowiony w grupie był rzetelniejszy niż ten ustanowiony indywidualnie.
2) Eksperyment społeczny Ascha
W 1955 roku Solomon Asch wykonał serię eksperymentów psychologicznych, by sprawdzić interpretację wyników eksperymentu społecznego Sherifa. Muzafer Sherif doszedł do wniosku, iż badani ulegają opinii grupy w dużym stopniu tylko wtedy, kiedy nie posiadają zdania na konkretny temat i czują się niepewnie w danej sytuacji. Eksperyment Ascha wykazał, że nawet oczywiste wnioski mogą być podważone przez jednostkę, jeżeli członkowie grupy posiadają odmienne od niej opinie.
Solomon Asch poprosił badanych, by spojrzeli na trzy odcinki, porównali je z linią X i wybrali odcinek najbardziej podobny do danej linii (zdjęcie u góry strony). Podobnych prób opracował 18. Uczestnicy eksperymentu psychologicznego udzielali prawidłowych odpowiedzi w ponad 99% przypadków, jednak wynik ten spadał drastycznie, gdy badani dołączali do grupy 7 osób o odmiennej opinii. Tych 7 osób było aktorami, których zadaniem było zgadzanie się z opinią badanego podczas pierwszych 2 prób i niezgadzanie się z opinią badanego podczas próby trzeciej, a także większości następnych (12 z 18). Okazało się, iż badani zaczęli udzielać właściwych odpowiedzi jedynie w 63,2% prób. Ok. 5% osób zgadzało się z opinią grupy podczas każdej próby, ok. 25% osób zawsze pozostawało przy własnym osądzie, a ok. 70% częściowo ulegało opiniom innych (jednak 95% osób przynajmniej raz nie zgadzało się z grupą). Po zakończeniu eksperymentu psychologicznego większość uczestników stwierdziła, że to inni udzielali złych odpowiedzi.
Psychologia rozwoju człowieka to ciekawa nauka, mówiąca wiele o ludzkich schematach myślenia i działania. Przydaje się zarówno w codziennym funkcjonowaniu, jak i samorozwoju - mimo że badania w tej dziedzinie z pewnością nie zostały jeszcze wyczerpane.